Το έργο LAMPSCAPES επικεντρώθηκε στην ιδέα της επανάχρησης υλικών και της δημιουργικής μεταποίησής τους για την αναβάθμιση του δημόσιου χώρου της πόλης. Μέσα από ένα 5ήμερο εργαστήριο σχεδιασμού και κατασκευής, επιδιώξαμε μαζί με τους συμμετέχοντες να προσδώσουμε δεύτερη ζωή σε παλιά φωτιστικά του Δήμου Αθηναίων. Συνδυάζοντάς τα με ανακυκλώσιμα και άλλα προσιτά υλικά της τοπικής αγοράς, επιχειρήσαμε να παράξουμε συμμετοχικά νέα αντικείμενα αστικού εξοπλισμού, όπως καθιστικά και εκθεσιακά συστήματα, φυτευτικά δοχεία καθώς και αστικά γλυπτά. Το εργαστήριο εκκίνησε από τον σχεδιασμό και την κατασκευή των συνθέσεων στο εργαστήριο LUDD και κατέληξε στη ανοιχτή έκθεσή τους στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων, στο πλαίσιο του προγράμματος Street Transformation Lab που διοργανώθηκε από το δίκτυο CIVINET. Η διαδικασία κορυφώθηκε σε μια δημόσια κυκλική συζήτηση, η οποία έθεσε στο επίκεντρο το ζήτημα της αστικής βιωσιμότητας. Το σύνολο της δράσης ήταν δωρεάν για το κοινό.

Η ιδέα που κινητοποίησε αυτό το έργο προέκυψε από την παρατήρηση ότι στα Κέντρα Διαχείρισης Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) της Αθήνας καταφθάνουν τα παλιά φωτιστικά της πόλης με σταθερή ροή και σε μεγάλες ποσότητες, καθώς αντικαθίστανται μαζικά από τις υπηρεσίες της τοπικής αυτοδιοίκησης. Μας ενδιέφεραν ιδιαίτερα αυτά τα στοιχεία αστικού εξοπλισμού που αποσύρονται από τον δημόσιο χώρο, καθώς προκύπτουν από την τρέχουσα διαδικασία μετασχηματισμού της πόλης και άρα ανήκουν de facto στο πεδίο της πρακτικής και της συζήτησης περί αστικής βιωσιμότητας στην Ελλάδα. Έτσι, σε συνεργασία με το ΚΔΑΥ του Δήμου Αθηναίων, αποκτήσαμε πρόσβαση στις εγκαταστάσεις αποθήκευσης και διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών όπου αναζητήσαμε, συλλέξαμε και προμηθευτήκαμε ορισμένα παλιά φωτιστικά. Άλλα εναέρια, άλλα επιδαπέδια, τα παλιά φωτιστικά λόγω του ογκοπλασίας αλλά και της πληθώρας τους, μας επέτρεψαν να τα μελετήσουμε και να τα επαναχρησιμοποιήσουμε ως πρώτη ύλη στις κατασκευές μας.

Στα πλαίσια του εργαστηρίου κατασκευής, που υλοποιήθηκε σε συνεργασία με την ομάδα ΡΟΚΑΝΙ, κατασκευάσαμε ορισμένες συνθέσεις της ίδιας της ομάδας LUDD -ένα καθιστικό και ένα εκθεσιακό σύστημα- με σκοπό να δείξουμε στους συμμετέχοντες τρόπους με τους οποίους μπορεί να λυθεί κατασκευαστικά μια τέτοια σύνθεση αλλά και για να αποδείξουμε τόσο στους συμμετέχοντες όσο και στο ευρύ κοινό ότι μέσα από την ανακύκλωση υλικών μπορούμε να οδηγηθούμε σε πλήρως λειτουργικές λύσεις. Παράλληλα, οι συμμετέχοντες -20 σπουδαστές και νέοι επαγγελματίες στο πεδίο του χωρικού σχεδιασμού (αρχιτέκτονες, βιομηχανικοί σχεδιαστές, εικαστικοί, τεχνίτες κ.α.)- χωρισμένοι σε 4 ομάδες και χρησιμοποιώντας διαφορετικού τύπου φωτιστικά, σχεδιάσανε και κατασκευάσανε νέες συνθέσεις. Ερχόμενοι σε άμεση επαφή με την διαδικασία κατασκευής ενός αρχιτεκτονικού έργου μικρής κλίμακας σε όλα τα στάδιά του, οι συμμετέχοντες απέκτησαν ένα ευρύ φάσμα τεχνικών γνώσεων κι εμπειριών, ενώ παράλληλα, δουλεύοντας ομαδικά για την παραγωγή ενός έργου αστικής εμβέλειας μυήθηκαν στην αξία της συνδιαμόρφωσης και της εμπλοκής στην δημόσια σφαίρα. Τέλος, επεξεργαζόμενοι ανακυκλώσιμα υλικά, οι συμμετέχοντες εξοικειώθηκαν με τις βασικές αρχές της αναβαθμιστικής ανακύκλωσης (upcycling) και αντιλήφθηκαν τόσο τις δυνατότητες όσο και τους περιορισμούς της.

Μέσα από αυτή την συμμετοχική διαδικασία προέκυψαν διάφορα πειραματικά αστικά αντικείμενα: μια παράδοξη σκάλα που οδηγεί στο πουθενά και λειτουργεί άλλοτε ως καθιστικό και άλλοτε ως παρατηρητήριο; ένα μεταβλητό αστικό θερμοκήπιο που ανοίγει σαν λουλούδι και μετατρέπεται σε κάθισμα; μια διαδραστική εγκατάσταση που αντανακλώντας το φως παραμορφώνει τον περιβάλλοντα χώρο σε διάλογο με την ανθρώπινη παρουσία ενώ παράλληλα προκαλεί κινητικά παιχνίδια; μια σύνθεση αυτοσχέδιων τηλεβόων που μεταφέρουν ένα ηχοτοπίο από τρία κρουστά μουσικά όργανα και τέσσερις φωνές… Όλα αντικείμενα που σπανίζουν στις μέρες μας στον ανοιχτό χώρο της πόλης. Κατά την διάρκεια του εργαστηρίου δεν αφοσιωθήκαμε μόνο στην υλικότητα και την χρηστικότητα των κατασκευών αλλά αποπειραθήκαμε να αναστοχαστούμε πάνω στην επανεφεύρεση μιας αστικότητας έξω από τον αποστειρωμένο χαρακτήρα του σύγχρονου δημόσιου χώρου και τα καθιερωμένα όρια του τυπικού αστικού εξοπλισμού.

Η όλη διαδικασία κορυφώθηκε σε μια ανοιχτή κυκλική συζήτηση στην πλατεία Κεραμεικού, που υλοποιήθηκε σε συνεργασία με την ομάδα KÆNA, και έθεσε νέα ερωτήματα γύρω από τη βιωσιμότητα του δημόσιου χώρου.

• Με ποιες διαδικασίες διαμορφώνεται ο δημόσιος χώρος; Πώς εμπλεκόμαστε σε αυτές;
• Ποια είναι τα κριτήρια που θα μπορούσαν να εφαρμοστούν στο σχεδιασμό του αστικού εξοπλισμού, ώστε να βελτιωθεί η λειτουργικότητα και η προσβασιμότητα των δημοσίων χώρων; 
• Εάν είχατε τη δυνατότητα να κάνετε μια θεσμική αλλαγή, μικρή ή μεγάλη, για τον δημόσιο χώρο της Αθήνας ή και άλλων ελληνικών πόλεων, ποιά θα ήταν αυτή; 

Η συζήτηση διεξήχθει σε μορφή roundtable, με όρους δηλαδή ισότιμης συμμετοχής και με τη συμβολή καλεσμένων συνομιλητ(ρι)ών, οι οποίοι/ες μοιράστηκαν τις γνώσεις και τις εμπειρίες τους από την εργασία τους πάνω σε διαφορετικά πεδία του δημόσιου χώρου.  Στη συζήτηση συνέβαλαν μέλη της ομάδας LUDD και της URBANA, η Εβίτα Φανού και ο Κωστής Μασούρας.